روز آشتي با طبيعت
سیزده بدر یا جشن بدرقه نوروز از مهمترین رسوم مشترک در میان اقوام ایرانی است که طی سالهای اخیر روز آشتی با طبیعت نیز تلقی میشود.طراوت و سرسبزی به طبیعت بازگشته و طبیعت نیز مردم را به سوی خود میخواند.
اما از گذشته تا کنون ، دگرگونیهای صنعتی و شغلی ، بزرگ شدن شهرها ، وسعت خانهسازی و شهرسازی و فراوانی وسایل آمد و رفت باعث شده که خانواده ها در عین حال که استقبال بیشتری نسبت به روآوردن به طبیعت و طبیعت گردی دارند ، اما سال به سال مجبور به پیمودن راه بیشتری برای یافتن سبزه و کشتزار جهت گذران سیزده بدر هستند چون رفته رفته استفاده بیرویه و نابجای انسان از طبیعت باعث نابودی آن شده است.
برای اندیشیدن به محیط زیست، مسوولیت پذیری بهترین و مهمترین ویژگی است.
در سالهای اخیر که بحث حفاظت از محیط زیست و اهمیت آن در زندگی انسان ها بیشتر مطرح شده است ، متوجه میشویم که گذشتگان ما ، آثار حضور در طبیعت را درک کرده بودند و در پس دور کردن نحسی و غم و غصه از خانه ، به دنبال آثاری که طبیعت میتواند روی انسان و برای متحول کردن او بگذارد، بودند.
آنان دریافته بودند که نتایج برقراری ارتباط با طبیعت و حفظ آن که در نهایت به نفع انسان و نسلهای آینده است ، چیست و به تدریج با آگاهی از این تفکر ، نگرش به سیزده بدر نیز تغییر کرد بطوری که در واقع انسان به این باور رسید که درک بیشتر از هستی و نعمتهای خداوند که در محیط زندگی انسان است ، فلسفه وجودی روز سیزده بدر را تشکیل میدهد که طی سالهای اخیر به روز طبیعت نامگذاری شده است . طبیعتی که همواره در ایران مورد احترام و ستایش بوده و مردمان این سرزمین در حفظ و پاکیزگی آن کوشیده اند.
در اهمیت محیط زیست، همین بس که در سلامت، توسعه و آرامش جامعه نقش گسترده و اساسی دارد و آن قدر این نقش گسترده است که تمامی ابعاد زندگی انسان را در برمی گیرد و نبودش ضایعهای عظیم برای انسان است.
زندگی انسان چنان وابسته به محیط زیست است که حذف آن را به هیچوجه قابل تصور نیست چراکه در وهله نخست به حذف انسان و حیات بشری منجر می شود. در واقع باید توجه داشت که محیط زیست می تواند بدون انسانها زنده بماند، اما انسانها بدون محیط زیست نمی توانند زنده باشند.
در جوامعی که حافظ محیط زیست هستند، این تلقی که انسانها بدون محیط زیست هیچ اند، باوری عمومی است . انسانها با وجود پیشرفتهای فوق العاده امروزیشان مدیون محیط زیست اند و چه بسا که با بحثهای فلسفی، چه با بحثهای پزشکی، زیست محیطی، اجتماعی و اقتصادی این وابستگی به محیط زیست فزونتر نیز می شود.
شاید بتوان گفت که حفظ محیط زیست، ضروری ترین وظیفه انسانهاست چراکه به اندازه زندگی انسانها اهمیت دارد. گفتن از محیط زیست اما در بسیاری موارد دردناک است، از این بابت که انسانها چه فجایعی بر سر این موجود ناتوان آورده اند. موجود ناتوان نامیدن محیط زیست، شاید علمی و مناسب نباشد اما واقعیت این است که طی سالها محیط زیست با بیرحمی و شقاوت کامل مورد ظلم قرار گرفته و نتوانسته چنانکه باید از خود محافظت کند.
اندیشه ورزی در زندگی، و نه تنها زندگی کردن و لذت بردن اگر محور قرار گیرد، حفظ محیط زیست در عالیترین جایگاه اندیشه انسانی قرار می گیرد.
آسیب رسانی به محیط زیست همان صرف بودن و لذت بردن است اما محیط زیست تنها برای استفاده یا پلکانی برای پیشرفت نیست.
عدم توجه به ارزشهای زیست محیطی و تنوع زیستی ، افزایش جمعیت و پیامدهای شهرنشینی و صنعتی شدن بدون برنامه ، مصرف بیش از حد مواد شیمیایی ، ضعف قوانین و عدم هماهنگی و نظارت کافی در مدیریت و بهره برداری خارج از ضوابط زیست محیطی از جمله تهدیدهای مهم تنوع زیستی در جهان است که ایران نیز از آن جدا نیست .
براساس آخرین تحقیق سازمان ملل که در قالب گزارشی با عنوان زیست محیط ها ، رفاه انسانها و ایجاد تنوع زیستی منتشر شده است ، صدمهای که انسان ها در 50 سال گذشته بر تنوع منابع بیولوژیک جهان وارد کردهاند ، از هر زمان دیگری در طول تاریخ بیشتر بوده است . اگر این روند متوقف نشود ، انسانها منافع اساسی را در جهان از دست خواهند داد.
در حال حاضر میتوان این منافع را به خدمات زیست محیطی تعبیر نمود به طوری که هر انسانی برای برخورداری از زندگی ایمن ، به طبیعت وابسته است .
در حدود 5.3 میلیارد نفر در سراسر جهان برای گذران زندگی و تامین غذا به دریاها ، اقیانوسها و طبیعت اطراف خود وابستهاند و در حالی که به دلیل تغییرات اعمال شده از سوی بشر طی سالهای اخیر، در برخی از مناطق میزان ذخایر آبزیان تا 9 درصد نیز کاهش یافته است ، هنوز حدود 70 درصد جمعیت جهان از منابع بیولوژیک سنتی حاصل از طبیعت استفاده میکنند که این نشانگر اهمیت چرخههای طبیعی در زندگی انسانهای قرن 21 است .
ادامه »
آخرین نظرات